Każdy z nas nosi w sobie przekonania, które kształtują jego życie. Przekonania, poglądy, przeświadczenia to ugruntowane w naszej psychice sądy lub opinie, które uznajemy za prawdziwe. Stanowią one fundament, na którym budujemy nasze postrzeganie rzeczywistości, relacje z innymi ludźmi oraz sposób, w jaki interpretujemy wydarzenia w naszym życiu.

Przekonania kształtują nasze myśli, emocje i działania, a także wpływają na nasze decyzje.

Przekonania mogą być wspierające lub niewspierające. Wspierające przekonania to te, które pomagają nam rozwijać się, podejmować wyzwania i osiągać cele. Przykładem może być przekonanie: „Jestem w stanie nauczyć się nowych rzeczy”.

Z kolei niewspierające przekonania to takie, które nas ograniczają, wzmacniają negatywne emocje i prowadzą do unikania działań. Przykładem niewspierającego przekonania jest: „Nie jestem wystarczająco dobry, aby to osiągnąć”.

Niewspierające przekonania często mają swoje źródło w przeszłych doświadczeniach, negatywnych komunikatach od innych ludzi lub społecznych normach, które nie są zgodne z naszymi wartościami i aspiracjami. Są one często automatyczne i nieuświadomione, co sprawia, że trudno je rozpoznać bez głębszej refleksji.

Z perspektywy coachingu, praca z przekonaniami odgrywa kluczową rolę w procesie rozwoju osobistego. Coach pomaga klientowi w identyfikacji niewspierających przekonań, ich analizie oraz zamianie na przekonania bardziej konstruktywne i zgodne z celami oraz wartościami klienta.

Skąd biorą się niewspierające przekonania?

Przekonania, jakie nosimy w sobie, kształtują się już od najmłodszych lat. Ich źródła mogą być różne, ale często wywodzą się z:

• rodziny, gdzie słowa rodziców i bliskich, ich przekonania oraz sposób, w jaki interpretowali świat, wpływają na nasze postrzeganie rzeczywistości. Czasem zdania takie jak: „Nie zasłużyłeś na to” lub „Życie jest trudne i niesprawiedliwe”, stają się dla nas nieuświadomionymi prawdami.
• naszych doświadczeń życiowych gdzie negatywne przeżycia, takie jak porażki, odrzucenie czy krytyka, mogą prowadzić do wykształcenia przekonań typu: „Nie jestem wystarczająco dobry” czy „Nigdy mi się nie uda”.
• społeczeństwa i kultury w której żyjemy gdzie normy społeczne, stereotypy i oczekiwania wpływają na nasze postrzeganie siebie i świata. Przykładowo przekonania dotyczące tego, co oznacza sukces, piękno czy szczęście, często determinują nasze decyzje i emocje.
• systemu edukacji gdzie sposób, w jaki była prowadzona nasza edukacja, oceny i reakcje nauczycieli mogły wpłynąć na naszą wiarę w swoje zdolności czy poczucie wartości.

Wszystkie te czynniki mogą prowadzić do powstania schematów myślenia, które zamiast pomagać nam osiągać cele, hamują nasz rozwój.

Niewspierające przekonania często działają w sposób podprogowy – nie zdajemy sobie sprawy z ich obecności, a mimo to kierują naszymi decyzjami, zachowaniem i emocjami. Mogą one prowadzić do:

• Ograniczania potencjału - Przekonania typu „Nie dam rady” lub „To nie dla mnie” sprawiają, że rezygnujemy z wyzwań i możliwości, zanim jeszcze spróbujemy.
• Niskiej samooceny - Niewspierające przekonania podkopują naszą wiarę w siebie, co prowadzi do poczucia bezwartościowości i braku satysfakcji z życia.
• Problematycznych relacji - Przekonania o tym, że „ludzie są nieszczerzy” lub „zasługuję na krytykę”, mogą powodować konflikty lub izolację.
• Sabotażu wewnętrznego - Czasami sami siebie sabotujemy, ponieważ głęboko zakorzenione przekonania nie pozwalają nam wierzyć w możliwość sukcesu.

Jednocześnie brak refleksji nad swoimi przekonaniami może sprawić, że pozostajemy w miejscu, czujemy się nieszczęśliwi i nie zdajemy sobie sprawy z tego, dlaczego nasze życie nie wygląda tak, jakbyśmy tego chcieli.

Brak pracy nad swoimi przekonaniami może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno na poziomie osobistym, jak i zawodowym:

• stagnacji gdzie niewspierające przekonania mogą nas zatrzymać w miejscu, uniemożliwiając podjęcie działań, które mogłyby poprawić naszą sytuację życiową.
• rozwoju negatywnych wzorców, gdy nieuświadomione przekonania często prowadzą do powtarzania tych samych błędów i wzorców zachowań, które nas ograniczają.
• utraty poczucia sensu w życiu gdzie osoby, które nie analizują swoich przekonań, mogą żyć w sposób niezgodny z własnymi wartościami, co prowadzi do frustracji i poczucia braku spełnienia.
• problemów w relacjach gdzie niewspierające przekonania mogą negatywnie wpływać na sposób, w jaki budujemy i utrzymujemy relacje z innymi ludźmi, prowadząc do konfliktów, nieporozumień lub izolacji.
• niskie poczucie własnej wartości gdy brak refleksji nad swoimi przekonaniami sprawia, że negatywne schematy myślenia mogą stawać się silniejsze, prowadząc do pogłębiającego się braku wiary w siebie.

Niewspierające przekonania są często niewidzialnym więzieniem, które ogranicza nasze życie. Ich identyfikacja, kwestionowanie i zmiana to kluczowe kroki na drodze do większej samoświadomości i spełnienia w życiu. Praca nad przekonaniami wymaga czasu i zaangażowania, ale przynosi ogromne korzyści, takie jak większa pewność siebie, lepsze relacje i życie w zgodzie z własnymi wartościami.

Nie bój się zaglądać w głąb siebie! Refleksja nad swoimi przekonaniami to pierwszy krok do wolności i prawdziwego rozwoju.